Nerabe bati gutuna

Kaixo lagun:

COVID-19erekin 2 hilabete itxialdian igaro dugu eta zalantzarik gabe , nerabeak zarete okerren izan duzuenak 10 eta 18 urte bitartean badauzkazu egoera oso zaila bizi izan duzu. Lehenengo, etxetik irten gabe egon zara , eta arau askorekin. Eztabaidekin seguru asko. Ikasketetako tentsioarekin eta batez ere, ezin zenuen zure lagunekin egon. Gainera, helduak urduri ikusi dituzu  ziur. Horrek ez zizunlagunduko. (Nerabe bati gutuna)

Artikulu honekin, ulertzen lagundu nahi dizut.

Tabla de contenidos

Nerabe bati gutuna

¿Zer gertatzen ari zait?

Batez ere , haurtzaroaren eta heldutasunaren arteko trantsizio fasean zaude. Ez dut datu handirik eman nahi, baina aldaketa handiak gertatzen ari dira zure gorputzean eta burmuinean. Aldaketa horiek, etorkizunean gizartean bizitzara moldatzeko aukera emango dute, baina horretarako denbora asko falta da. Hori normala da, zure nortasuna oraindik ez dago definituta, eta horregatik da hain garrantzitsua besteen iritzia.  Beraz, oso garrantzitsua da zure lagunek zer pentsatzen duten. Baina, lasai, hori ez da beti horrela izango.

Gurasoak maitatzen edo gorrotatzen dituzula sentitzen duzu, baina ulertzen ez dutela sentitzen duzu. Ez dago beraiekin komunikaziorik, eta ez dute inoiz ulertuko. Hobea da lagunekin. Haiekin lasaitasuna sentitzen duzu. Beraz, gurasoengandik urrundu eta lagunengana gerturatu behar duzu. Zure biz itza bizi behar duzu.

Gurasoekin hitz egin behar duzunean arazoengatikda: Notak, etxeko lanak, ariketa…egin hau edo egin hori. Zer egin behar duzun esaten dizute baina zuk beste modu batera pensatzen duzu. Normalean kontrakoa. Hitz egin nahi baduzu ez utzi eta pensatzeko modua inposatu nahi dute. Horrela, askotan eztabaidatzen bukatzen da. Uste duzu ez duzula ezer egin.

Baina, hori pensatzen duzun arren, badakizu beti gurasoak beharko dituzula.  Denek esaten dizute zer egin behar duzun eta zer ez. Bere iritzia eta bere aholkua. Eta, gainera badakizu hobe dela  gauzak esatea.

Baina, ¿Zergatik gertatzen da hau?

Aldaketak gertatzen ari dira zure burmuinean. ¿Badakizu 100.000 milioi  neurona dituzula? Esango duzu ¡hori asko da! ¿ nire burmuinean hainbeste neurona  dauzkat?, baietz baina guztiak beharko dituzu. Nerabezaroan, inausketa neuronala gertatuko da. Jarduera duten neuronak manteduko ditugu eta ez dutenak ezabatu. Oso garrantzisua da:

“Zaindu zure burmuina orain, eta berak zainduko zaitu etorkizunean”

Nerabezaroan zehar, zure burmuinak gehiago eta hobeto ikas dezake, baina argi eta garbi, gauza onak eta txarrak. Beste hizkuntza bat ikasiko duzu, eta kirol ohiturak, edo ikasteko ohiturak. Baina, egia da  errazagoa dela mendekotasunak ikastea, Portaera matxistak edo arrazistak. Orduan,15 urterekin tabakoa erretzen hasten bazara, zailagoa izango da 25 urterekin uztea. Arrazoia, Zirkuitu bat ezarriko da zure burmuinean, eta zailagoa izangoa etorkizunean aldatzea.

Baina burmuina  pixkanaka heldu da. Eta ¿Nola heltzen da?. Erantzuna da atzetik aurrera. Orduan, sistema limbikoa, emozioen erregulazioaz arduratzen dena, baina Kontrolgabe,  lehen helduko da. Eta gero kopeta aurreko kortexa   joango da. Berak erregulazio emozionala  kontrolatzen du.

Beraz, Nerabeak baliteke gehiegiko erreakzio emozionala izatea, helduok ez dugu ulertzen. Ahazten zaigu ere nerabeak ginela. Orduan emozioak dituzu, baina oraindik ezin dituzu erregulatu. Hori da formula 1ean gidatzea bezala baina mendi errepidetik. Orduan, sarritan zuetzat oso zaila da, eta arrazoia da oraindik ez dituzula tresnak , ¿Badakizu nor zen Phineas Gage?, eta ¿nola Kopeta aurreko kortexan min egin zuen?. Istripu handia izan zuen metalezko barra batek bere burmuila zeharkatzen zion. Izugarri bizi zen, baina bere izaera aldatu zen. Pertsona atsegina zen eta bultzadatzailea bihurtu zen. Guztiz aldatu zen. Etorkizunean gehiago Phineasi buruz hitz egingo dut.

Baina,  zer egin dezakezu egoera hobetzeko?

Beno, ikasitakoaren laburpena:

a. Nire burmuina ikasten ari da, eta inausketa neuronala gertatzen ari da.

b. Nire kopeta aurreko kortexa, oraindik, ez da heldu orduan, batzuetan, zure emozioak ez dituzu kontrolatzen. Argia da.

Lehenik eta behin, hona heldu bazara Zorionak!. Oso garrantzisua da jakitea zure burmuina nola funtzionatzen duen eta ardura daukazu, hori da oso garrantzisua zure adinean. Hemendik aurrera, aholku batzuk eman nahi dizkizut

  1. Aukeratu ondo norekin harremanetan zaren. ¿Haiek zuretzat positiboak dira?, ¿ Zer ematen dizute?. Badakit fase honetan lagunak oso garratzisuak direla , baina, moldatzen ez zarela ikusi baduzu, ez kezkatu. Besterik gabe, ez da zure taldea eta bilatu zerbait egokiagoa.
  2. Gurasoak ez dira perfektuak, baina haiek gauza asko dakite, orduan saiatu entzuten, eta hartu gauzak zentzuarekin. Ziur asko direla. Gogoratu haiek zure adina izan dutela ere bai.
  3. Irakasleengan konfiantza izatea. Haiek lagunduko dizute, zalantzarik gabe. Hitz egin haiekin eta harritu egingo zaituzte.
  4. Kontuz kontsumitzen duzunarekin. Uste dut normala dela gauza berria k probatu nah i izatea, gainera zure adinarekin, baina eskatu informazioa, eta egin itzazu gune  fidagarrietan edo pertsona fidagarriekin. Tabakoa, kalamua (porroak) edo beste droga batzuk,  arriskutsuak dira eta  informazioa eduki behar duzu. Zer uste duzu?
  5. Kirola egin eta ohitura osasuntsuak izan. Zuretzat zure gorputza zaintzea oso ona izango da, bizitza osoan edukiko duzu. Kirola egin, ondo lo egin, errutina onak mantendu, dieta orekatua , eta pantailako orduak erregulatzea  oso positiboa izango da zuretzat.
  6. Kirola neuronal egin. Burmuina gorputza baino garrantzisuago a da. Aktibo mantendu, ikasi, irakurri, harrapatu informazioa, ikasi beste hizkuntza bat eta abar. Gogoratu “Zaindu zure burmuina orain, eta berak zainduko zaitu etorkizunean“.
  7. Inoiz zure emozioak kontrolatu egin ez badituzu, ez kezkatu, erlatibizatu, lasaitu eta emozioetatik ikasi. Denborarekin errazago kontrolatuko da, baina, momentu honetan, saiatu norbaitekin hitz egiten. Guztia aldatuko da ziur. Azkenean, zure burmuina ikasten ari da.

Aholku hauek lagunduko dizutela espero dut, eta zorionak irakurzeaatik.

Besarkada handi bat.

Jordi Martínez Bonillo

Psikologoa

Jordi Martínez psicólogo
Jordi Martínez Psikologoa

    Zure Izena (beharrezkoa)

    Zure E-posta (beharrezkoa)

    Mezua

     

    Leave a Reply

    Your email address will not be published. Required fields are marked *

    You may use these HTML tags and attributes: <a href="" title=""> <abbr title=""> <acronym title=""> <b> <blockquote cite=""> <cite> <code> <del datetime=""> <em> <i> <q cite=""> <s> <strike> <strong>

    Quieres recibir nuestros artículos?
    Get the latest content first.
    Máxima confidencialidad